Gelijkwaardige oplossing
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een gelijkwaardige oplossing is een alternatieve maatregel voor een wettelijk voorgeschreven bouwkundige eis, die aantoonbaar hetzelfde resultaat bereikt ten aanzien van veiligheid, gezondheid, bruikbaarheid, energiezuinigheid en bescherming van het milieu.
Omschrijving
In de bouwregelgeving, zoals het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) en voorheen het Bouwbesluit 2012, staan voorschriften waaraan bouwwerken moeten voldoen. Deze voorschriften zijn vaak gebaseerd op gangbare materialen en technieken. Om innovatie te bevorderen en ruimte te bieden voor nieuwe methoden en materialen, zoals bij circulair bouwen, bestaat de mogelijkheid om een 'gelijkwaardige oplossing' toe te passen. Dit houdt in dat men mag afwijken van de concrete, voorgeschreven maatregelen (middelvoorschriften of prestatie-eisen), mits de alternatieve oplossing aantoonbaar voldoet aan de achterliggende functionele eisen (doelvoorschriften). De functionele eis beschrijft het beoogde resultaat, bijvoorbeeld dat een bouwwerk voldoende geventileerd moet zijn, terwijl de prestatie-eis een specifieke methode of waarde geeft om dit te bereiken. Het is aan de aanvrager van een omgevingsvergunning om aan te tonen dat de voorgestelde gelijkwaardige oplossing daadwerkelijk hetzelfde beschermingsniveau biedt als het oorspronkelijke voorschrift. De gemeente toetst deze gelijkwaardigheid. Bij de beoordeling kan gekeken worden naar risico's, wettelijke regels, en de doelen van de wetgeving. Ook kunnen CE-markeringen of erkende kwaliteitsverklaringen worden gebruikt om gelijkwaardigheid aan te tonen. Het gelijkwaardigheidsbeginsel is opgenomen om te voorkomen dat goede oplossingen op formele gronden worden afgekeurd en om te gedetailleerde voorschriften te vermijden.
Aantonen van Gelijkwaardigheid
De aanvrager van een omgevingsvergunning die een gelijkwaardige oplossing wil toepassen, moet schriftelijk motiveren waarom de gekozen oplossing gelijkwaardig is aan het geldende prestatieniveau en aangeven waar het bouwplan afwijkt van de prestatie-eisen. De gemeente beoordeelt of daadwerkelijk sprake is van gelijkwaardigheid. Hierbij kan de gemeente advies inwinnen bij de Adviescommissie Toepassing en Gelijkwaardigheid Bouwvoorschriften (ATGB). Hulpmiddelen bij het aantonen van gelijkwaardigheid zijn onder andere NEN-normen, erkende kwaliteitsverklaringen, Nederlandse praktijkrichtlijnen (NPR's) en Nederlandse technische afspraken (NTA's).
Doel van de Gelijkwaardigheidsbepaling
Het gelijkwaardigheidsbeginsel stimuleert innovatie in de bouw omdat het ruimte biedt voor nieuwe technieken en inzichten die op het moment van opstellen van de regelgeving nog niet bestonden. Het maakt het mogelijk om op een andere, potentieel betere of goedkopere manier hetzelfde doel te bereiken als de voorgeschreven methode. Dit is met name relevant voor het toepassen van hernieuwbare grondstoffen en het hoogwaardig hergebruik van secundaire materialen in het kader van circulair bouwen.
Vergelijkbare termen
Afgeleide waarden
Gebruikte bronnen: